Hoe lees je een haakdiagram?

Geschreven door: Lisa Kievits

|

Een diagram is een tekening met symbolen waarmee je een haakpatroon visueel kunt zien. Zo kun je in één oogopslag zien wat er in een toer gehaakt moet worden. Ook kun je precies zien in welke steek je moet haken. Zeker bij complexere patronen zoals mandala's, vloerkleden, dekens en meer is een diagram een handige toevoeging.


In deze blog leg ik je uit hoe je zo'n diagram kunt lezen. 


Wil je een compleet overzicht bekijken van alle haaksteken en de bijbehorende symbolen? Bekijk dan deze blog

Een voorbeeld diagram met vasten
Een voorbeeld diagram met vasten

Wist je dat...


  • Een diagram wordt ook wel een haakschema, grafiek of telpatroon genoemd
  • Een diagram is een tekening met speciale symbolen die haaksteken weergeven
  • Veel symbolen van haaksteken zijn universeel, maar toch kunnen de symbolen afwijken per ontwerper. Vaak lijken ook dan de symbolen wel enigszins op elkaar. Vooral bijzondere steken zullen eerder afwijken. 
  • Er zijn overzichtsdiagrammen, waarbij je het volledige haakwerk in één overzicht ziet, zoals in het voorbeeld hierboven. Deze diagrammen zijn zowel met als zonder geschreven patroon te gebruiken. Het verschilt dan ook per ontwerper of er een geschreven patroon is inbegrepen, of alléén een diagram. 
  • Ook zijn er diagrammen per toer, waarbij je de huidige toer steeds bovenaan de diagram ziet staan. Ook hierop kun je precies zien hoe het patroon gehaakt moet worden. Dit wordt vaak als aanvulling op een geschreven patroon gebruikt. 

Diagrammen per toer


In onze haakpatronen is vaak een diagram inbegrepen. Onze patronen zijn zo gedetailleerd, dat een groot overzichtsdiagram erg onduidelijk en onoverzichtelijk zou zijn. Daarom zijn de diagrammen per toer uitgewerkt. Zo kun je de diagram ook goed volgen wanneer er bijvoorbeeld in meerdere lagen wordt gewerkt.

Bovendien is het voordeel van diagrammen per toer dat je makkelijker kunt leren om diagrammen te lezen. Je kunt de geschreven toer makkelijk met de symbolen in de diagram vergelijken. Het is daarnaast altijd duidelijk waar je de huidige toer kunt vinden (namelijk altijd bovenaan). 


Belangrijk om te weten over diagrammen per toer:

  • Diagrammen lees je van rechts naar links (rechtshandig haken).
  • De huidige toer staat altijd bovenaan. De eerdere toeren zijn lichtgrijs.
  • Let erop dat toeren die in voorste/achterste lussen worden gehaakt soms niet zichtbaar zijn in de daarop volgende toer(en). Dit komt doordat deze steken dan voor elkaar komen te liggen.
  • De diagrammen zijn bedoeld als een aanvulling op het geschreven patroon. Het maakt het makkelijker om te zien waar je moet insteken en welke steken er in de toer gehaakt moeten worden. 
  • Je ziet altijd het begin/einde van de toer, en minimaal 1x de volledige herhaling van de toer in de diagram staan. De herhaling is in onze patronen altijd de dikgedrukte instructie van de toer. 

Voorbeelden

In ieder van de onderstaande gevallen wordt de diagram in combinatie met een geschreven patroon getoond. Daarom kun je altijd de uitleg van de toer lezen en dit in de diagram bekijken.  



Voorbeeld 1


In dit voorbeeld zie je een kleine diagram boven de diagram van de toer staan. In deze kleine diagram zie je het begin/einde van de toer. Daaronder zie je het deel wat herhaald moet worden.

Alléén de eerste steek van de toer wijkt af. Je eindigt de toer bovendien met een halve vaste. Dit kun je dus zien in de kleine diagram. De grotere diagram weergeeft de herhaling van de toer, ofwel het deel dat een x aantal keer herhaald moet worden tot het einde van de toer.


Diagram voorbeeld


  • Je start de toer aan de rechter zijde. Hier is de beschrijving van de toer, om het makkelijk te kunnen vergelijken met de diagram van dit voorbeeld:
    *1 rst-v, in volg: [1 rst-v, 3 l, 1 rst-v], 1 rst-v, 3 l, 4x: [2 rst-v sam], 3 l, 1 v in losseruimte, 3 l, 1 v in losseruimte, 3 l ,4x [2 rst-v sam], 3 l.*
  • De vasten in deze toer worden in de losseruimtes gehaakt. De gele pijl wijst dan ook naar deze losseruimtes, zo zie je precies waar je moet insteken voor de vasten.
  • Wanneer je de laatste losse hebt gehaakt, die helemaal links in de diagram te zien is, begin je weer aan de rechterzijde van de diagram


Voorbeeld 2


Een andere manier waarop de diagram kan worden weergegeven: met pijltjes boven het deel wat herhaald moet worden.

Dit is een voorbeeld uit een van onze mandala's. In deze diagram zie je één afwijkende steek, vlak voor de pijl. Dit is de eerste steek van de toer. In de beschrijving van de toer staat dan ook uitgelegd dat de eerste steek van de toer wordt vervangen door een reliëf halve vaste en 3 losse, en dat je de toer eindigt met een halve vaste.

Diagram voorbeeld


  • De herhaling begint bij de eerste pijl. In deze toer houdt dat dus in:
    *1 KV in losse, 1 l, 1 KV in losse, 2 rst-v in 1, 2 rst-v sam, 1 l, 2 rst-v in 1, 1 l, 2 rst-v sam, 2 rst-v in 1.*
    Zoals je in de diagram ziet, staat de tweede pijl boven de laatste steek van de herhaling.
  • Het pijltje staat altijd boven de huidige toer in de diagram en weergeeft het begin en einde van de herhaling. In onze patronen is de herhaling altijd de dikgedrukte instructie, ofwel de instructies tussen de sterretjes (*).

Voorbeeld 3


In dit voorbeeld zie je een diagram zonder pijltjes.

Dit is een voorbeeld uit een van onze lantaarn haakpatronen. In dit geval zie je duidelijk de eerste steek van de toer zitten. Dit soort diagrammen worden bovendien altijd gebruikt in combinatie met de geschreven uitleg van de toer. Zo is deze diagram als extra verduidelijking van het geschreven patroon bedoeld. 

Diagram voorbeeld

  • De herhaling is in deze toer:
    *1 cpfst, 1 l, 1 rst-v, 1 l.*
  • Het kleine blauwe pijltje wijst altijd naar de eerste steek van de toer. De rode stip weergeeft de halve vaste van het einde van de toer. 
  • De eerste cpfst van de toer wordt gewijzigd: de eerste rst-v wordt vervangen door een rhv-v en 3 los


Tip! Bekijk ook deze blog om de symbolen van diagrammen te leren kennen. Zo kun je makkelijk leren welke haaksteek bij welk symbool hoort, en hoe je deze haaksteken moet haken! Ook kun je hier vele andere blogs lezen over de basis van het haken. 

Kies jouw volgende haakproject!

Wat ga jij haken? Kies een van deze super toffe patronen en begin jouw volgende haakproject!